Ahi Evran, çocukluğunu doğum yeri olan Hoy‘da geçirmiştir. Hoy Güney Azerbaycan’ın bir kentidir. Günümüzde İran sınırları içerisindedir. İlköğrenimini; her Türk ailesinde olduğu gibi, örf ve adetlerini öğrenerek, memleketi Hoy‘da başlamıştır.
Hoy kenti, kervan yolları üzerindedir. Verimli ve sulak topraklara sahip bir yöredir. Üzüm bağları ve kırmızı gülleri ile ünlü Hoy kentinde, üretim ve ticaret gelişmiştir. Ahilik teşkilatının kurucusu Ahi Evran‘ın ticaret kültürünün gelişme gösterdiği bir kentte doğması anlamlıdır.
Ahi Evran ilk gençlik döneminde, memleketinden ayrılarak, o dönemin eğitim ve kültür merkezi konumundaki Horasan ve çevresinde, dönemin bilim dallarında dersler almıştır. Bu dersler arasında fen bilimleri olduğu gibi dini bilimlerde vardı. Ahi Evran’ın dönemin önemli düşünürü Fahruddin-i Razi‘den, Harzemşahlar yönetimindeki Herat kentinde dersler aldığı bilinmektedir. Ahi Evran dönemin bir başka bilgin ve düşünürü olan Sadreddin Konevi’ye yazmış olduğu mektuplarda bu konudan bahsetmiştir. Ahi Evran 1199 yılında Herat‘da eğitim almıştır.
Ahi Evran yine o dönemin önemli bilim ve kültür merkezlerinden biri olan Bağdat’ı 1204 yılında ziyaret etmiştir. Bu dönemde, Evhadüddün Kirmani ile tanışarak onun fikir ve düşüncelerinden de yararlanmıştır.
Akıl, bilim ve sanatı güzel ahlakla yoğuran dönemin ünlü düşünürü Ahi Evran, Bağdat’ta kaldığı sürede çeşitli düşünürlerle bilgi alışverişi yapmıştır. Burada çağının bilgileri ile donandığı gibi, o dönemin yönetim ve ahlak sistemlerini de incelemiştir.
AHİ EVRAN’IN EĞİTİMİNDE ÇOK YÖNLÜLÜK:
Ahi Evran, yaşadığı dönemin bütün bilimlerini öğrenmiş ve bu konularda çalışmalar yapmış çok yönlü bir düşünürdür. Görmüş olduğu eğitim onun; tefsir, hadis, İslam hukuku, kelam, tıp, felsefe, ekonomi, tasavvuf dallarında derin bilgiye sahip olmasını sağlamıştır.
Ahi Evran’ın ünlü tıp bilgini İbn-i Sina‘ya özel bir merakı vardı. Ahi Evran bilgi birikimini kullanarak ekonomi, ahlak, tasavvuf, İslam hukuku konularında yirmi adet eser vermiştir. Bu eserlerin den; İbn-i Sina, Farabi, İhvanus- Safa, Suhreverdi el -Maktul, Fahruddin-Razi gibi ünlü bilginlerin eserlerini incelediği ve onlardan yararlandığı anlaşılmaktadır.
